Zwany „szczytowym osiągnięciem” pod względem estetycznym jak i mechanicznym, model 1861 Navy jest jednym z najpiękniejszych, najbardziej dopracowanych i najbardziej zbalansowanych rewolwerów czarnoprochowych, kiedykolwiek budowanych.

Ilość wyprodukowanych sztuk w porównaniu do innych „wielkich” modeli (Walker, Dragoon) była stosunkowo niewielka, lecz zdecydowana większość oficerów biorących udział w „Wojnie Secesyjnej” preferowała ten model.

Do dnia dzisiejszego oryginalnych 1861 Navy przetrwało zaledwie kilka sztuk na świecie. Pożar w fabryce Colta, ugruntowana sprzedaż modelu 1851 Navy oraz coraz większa popularność naboju scalonego, spowodowały, że 1861 Navy nigdy nie zdobył sławy na którą bezsprzecznie zasługiwał.

Model 1851 Navy

Jest pewnego rodzaju ironią kolekcjonerską fakt, że dwa najpopularniejsze modele broni kapiszonowej Colt, Model Pocket 1849 oraz Model 1851 Navy posiadają błędne oznaczenie roku. Żaden z tych pistoletów nie pojawił się w roku deklarowanym w oznaczeniu; oba ukazały się w prawie tym samym czasie w 1850 roku. Pierwsi kolekcjonerzy podali niewłaściwe terminy długo przed tym zanim zostały one poprawnie określone.

Podobnie jak Baby Dragoon, Model Navy został stworzony przez Colta w 1847 roku. Jednak prawdopodobnie z powodu zapotrzebowania w tym czasie i możliwościami produkcyjnymi oraz w związku z badaniami rynku (kolejna nauka po porażce modelu Peterson) Navy ukazał się 3 letnim opóźnieniem. Podobnie jak 1849 Pocket, Model 1851 jest bardzo popularny wśród kolekcjonerów i posiada wiele odmian, które wyczerpująco zostały opisane w książce dotyczącej wyłącznie tej broni. Zostało opisanych ponad sto różnych odmian od produkcji Hartford do London. Całkowita liczba wyprodukowanych pistoletów z fabryki w Hartford (w latach 1850-73) wynosi 215 348, natomiast w Londynie wynosi około 42 000. Wszystkie w kalibrze .36, sześciostrzałowe, ze standardową długością lufy 7,5 cala, z wygrawerowanym motywem bitwy morskiej na bębenku, oznaczone datą 16 Maja 1843. Scena obrazuje wpływ Colta na Texas, bitwę zwaną Campeche, wygraną przez Texas Navy nad Mexico, w której zwycięzca uzbrojony był w broń Peterson Colt. 1849 oraz 1851 często na pierwszy rzut oka wyglądają jednakowo, jednak po masie i kalibrze szybko można je rozpoznać; ’49 waży zaledwie 27 uncji (6” lufa) podczas gdy ’51 waży 42 uncje.

Poprzez dodanie Navy do grupy produktów, Colt przedstawił strzelcom wybór pistoletów w kalibrach .31, .36, .44. Aktualnie dostępna była linia rewolwerów pocket, belt oraz holster, powtarzając koncept z pistoletów Peterson, ale z ulepszoną kalibracją poprzez wyeliminowanie małej .28 i dodanie potężnej .44. Interesujące jest porównanie nowoczesnej broni centralnego zapłonu z bębenkową. .31 jest porównywalna do .32 centralnego zapłonu, .36 odpowiada .38 Special oraz .44 odpowiada .45 Colt. Te podstawowe typy rewolwerów wciąż są w ofercie firmy od 1855 roku, dodatkowo w tym czasie dołączyła do nich seria pistoletów i broni długiej Sidehammer.

Prawdopodobnie, ze wszystkich produktów, ulubioną bronią Samuela Colta był Navy. Portret z 1850 roku przedstawia go z cyrklem kreślarskim i rewolwerem Model 1851. Podczas pokazów Navy wzbudzał szczególne zainteresowanie. Pośród znanych odbiorców znajdował się Franklin Pierce, Sekretarz Wojny John B. Floyd, Gubernator Alabamy (na początku wojny domowej) Andrew B. Moore, Car Nicholas I i Car Aleksander II oraz Brigham Young. Z wyjątkiem Modelu Pocket 1849 żaden model broni krótkiej ani długiej nie sprzedawał się lepiej od Navy 1851. Podstawowy chwyt, wielkość szkieletu, mechanizm oraz długość lufy zostały przeniesione do słynnego Single Action Army Peacemaker wytworzonego w 1873r. a także w 1971 roku Colt wznowił produkcję Navy.

Colt wprowadził termin „Navy Model” do nomenklatury uzbrojenia. Najprawdopodobniej zamiarem było, aby Dragoon był przeznaczony dla lądowych jednostek wojskowych, natomiast Navy dla morskich. Jednakże większość ’51 Coltów sprzedanych rządowi U.S. zostało przeznaczonych dla jednostek lądowych, a nie morskich. Pierwszy kontrakt z U.S. z lipca 1855 roku dotyczący zakupu ’51 opiewał na 1 000 egzemplarzy. Wiele tysięcy więcej było następnie sprzedanych na użytek jednostkom; wszystkie są możliwe do zidentyfikowania dzięki stemplom U.S. z lewej strony szkieletu. Model 1851 otrzymał pochlebną ocenę od Pułkownika R. B. Marcy’ego w jego autobiografii „Thirty Years of Army Life on the Border” (1866). Porównał Navy .36 z .44 Dragoon, nazywając go następną tego modelu.

Źródło: R.L. Wilson - „Colt : An American Legend” - Artabras, New York 1985, str.: 43-50